16 maja 2021 miałam zaszczyt wykonać recital na pięknym instrumencie, znajdującym się w kościele ewangelickim w Lublinie, podczas Festiwalu organowego „Ewangelicka 1”. Program, który wybrałam na ten koncert, oscylował wokół muzyki okresu romantyzmu, inspirowanej pieśnią protestancką. Ważnym punktem programu były utwory XX-wiecznych kompozytorów śląskich. Kompozytorów, których z pewnością wiele osób działających w kościele luterańskim miało okazję poznać osobiście, a którzy stali się mi bliscy ze względu na przedsięwzięcie, jakiego się podjęłam.
CANTUS FIDEI IN ORGANIS TRADITUS to tytuł nagranego przeze mnie dwupłytowego albumu z muzyką kompozytorów pochodzących z Cieszyna, braci Karola i Adama Hławiczków. Adam przez wiele lat pełnił funkcję proboszcza w Kościele Zmartwychwstania Pańskiego w Katowicach, ale obaj bracia bardzo mocno związani byli z kościołem protestanckim. Nie dziwi więc fakt, że czerpali silne inspiracje z luterańskiej tradycji muzycznej.
Starszy z braci, Karol, nawiązuje w swojej twórczości do barokowych form muzyki organowej (preludium i fuga, północnoniemiecka fantazja chorałowa), okraszając je późnoromantyczną szatą harmoniczną. Z kolei Adam, który łączył pracę duszpasterza z działalnością artystyczną, swoje wcześniejsze utwory, powstałe w pierwszej połowie XX wieku, formuje w typowe romantyczne preludia. Jego późniejsze kompozycje, szczególnie te powstałe pod koniec życia, cechują się uproszczeniem języka harmonicznego oraz przejawiają cechy typowe dla utworów służących liturgii. Nie brak im jednak wybitnego pierwiastka artystycznego.
Mimo, że nazwiska tych kompozytorów są znane w środowisku muzycznym, bardzo rzadko usłyszeć można podczas koncertów ich utwory. Nie będzie przesadą stwierdzenie, że utwory te popadły w zapomnienie. Nagrana przeze mnie płyta ma służyć „odkurzeniu” tej ciekawej i wartościowej muzyki rodzimych twórców.
W programie recitalu umieściłam kilka utworów wspomnianych kompozytorów. Organy Walckera, znajdujące się w lubelskiej ewangelickiej świątyni znakomicie pasują do stylu muzycznego, który reprezentują Hławiczkowie. Warto tutaj wspomnieć, że organy Kościoła Jezusowego w Cieszynie, na których płytę Hławiczków nagrałam, powstały z inicjatywy właśnie Karola Hławiczki. W tamtym okresie firma budowniczego, Wilhelma Sauera, była prowadzona przez firmę Walcker, dlatego można powiedzieć, że instrumenty w kościołach w Cieszynie i Lublinie są spokrewnione.
Bardzo dziękuję Organizatorom, Parafii i ks. Proboszczowi, a w szczególności Kierownikowi Artystycznemu, Panu dr. Adamowi Załęskiemu – za zaproszenie na koncert i świetną organizację. Bardzo podoba mi się idea festiwalu tematycznego, łączącego wszystkie koncerty w jeden cykl. Dzięki temu słuchacze kolejnych edycji Festiwalu mają możliwość obcować z różnorodną literaturą, zróżnicowaną nie tylko pod względem stylu czy formy, ale także ze względu na inspiracje – te muzyczne i pozamuzyczne.
Mam nadzieję, że kiedyś uda mi się ponownie zawitać do Lublina. Życzę Organizatorom dalszych sukcesów, a Słuchaczom – wielu niezapomnianych wrażeń.
Ewelina Bachul